انتخاب ارقام آفتابگردان سازگار با خشکی در زمینهایی با شوری مختلف

آیا در انتخاب رقم آفتابگردان مورد پسند زمین کشاورزی خود جهت رسیدن به حداکثر عملکرد اطلاعاتی دارید؟

کلمات کلیدی:ارقام؛ آفتابگردان؛ سازگار؛ شوری؛ خشکی

مقدمه

یکی از موضوع های بسیار مهم در اصول به زراعی کاشت آفتابگردان در زمین های کشاورزی، انتخاب ارقام سازگار و مناسب با خصوصیات زمین مانند شوری و خشکی یا دور آبیاری است.

 از زمانهای بسیار قدیم مناطق مختلف جهان با توجه به نیازهای منطقه ای و جمعیت ساکن در آن منطقه اقدام به کاشت انواع مختلف محصولات کشاورزی می کنند.

نکته دیگر قابل توجه سازگاری آن ارقام با آب و هوا و خاک و اکولوژی آن منطقه است.

در سالهای گذشته مقدار تلفات انرژی انسانی و هدر رفت مالی خیلی زیادی در بخش تولید آفتابگردان گزارش شده است.

این به خاطر عدم شناخت کافی ارقام جدید وارد شده آفتابگردان های هیبرید و انتخاب نکردن رقم سازگار با زمین بوده است.

در این مقاله سعی می شود که به موارد مهم و تعیین کننده جهت انتخاب رقم مناسب زمین های کشاورزی با درجه شوری و خشکی مختلف پرداخته شود.

انتخاب ارقام مناسب و سازگار زمین شما باعث به حداکثر رسیدن تولید و جلوگیری از تلفات انرژی و زمان شما خواهد بود.

ابتدا به شناسایی و معرفی ارقام آفتابگردان مورد کاشت حال حاظر در کشورمان پرداخته و بعد به برسی خصوصیات زمینهای مختلف و در نهایت معرفی ارقام سازگار با شوری و خشکی در زمین های کشاورزی پرداخته می شود.

انواع آفتابگردان های هیبرید

آفتابگردان هیبرید آجیلی اس۴۰۰ یا رقم ۳۶۱

این رقم جز ارقام بسیار بازارپسند و پر طرفدار آفتابگردان هیبرید است.

برای اولین بار در کشور چین اصلاح شده و به بازار های منطقه معرفی شده است.

گیاهی نسبتا مقاوم به خشکی و شوری کم زمین است.

در زمینهای با شوری یا پی اچ خنثی (۷.۵ تا ۷) مقاومت خوبی به خشکی و کم آبی از خود نشان داده است.

آفتابگردان هیبرید اس۴۰۰ یا رقم ۳۶۱ در حالت کلی مقداری حساس به بیماری های پوسیدگی طوقه و ریشه و بیماری پوسیدگی طبق آفتابگردان گزارش شده است.

انتخاب آفتابگردان هیبرید اس۴۰۰  جهت کاشت در زمینهایی که تناوب کشت به طور صحیح رعایت می شود و همچنین سابقه بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه وجود ندارد، امکان پذیر است.

آفتابگردان هیبرید آجیلی اس۳۰۰ یا رقم ۶۰۱

این آفتابگردان هم جز ارقام بسیار بازارپسند و پربازده در حال حاظر کشت شده در کشورمان است.

آفتابگردان هیبرید اس ۳۰۰  یا رقم ۶۰۱ اصلاح شده در کشور چین است و برای اولین بار توسط بازرگانان ایرانی محصول این رقم وارد کشور شده است.

بوته های آفتابگردان اس۳۰۰ مقداری ظریف تر و کوچکتر از اس۴۰۰ است، بنابراین در مقایسه با آن مقداری حساستر به خشکی و شوری زمین است.

ولی نکته قابل توجه مقاومت بسیار زیاد این رقم آفتابگردان نسبت به بیماریهای پوسیدگی طوقه و ریشه و پوسیدگی طبق آفتابگردان است.

همچنین میزان خمیدگی رو به پایین در این رقم بیشتر از سایر ارقام آفتابگردان های هیبرید بوده که باعث کاهش خسارت پرندگان است.

جهت انتخاب اس۳۰۰ برای زمین کشاورزی  و رسیدن به حداکثر عملکرد، حتما باید آب کافی در اختیار داشته و شوری زمین نزدیک به خنثی باشد.

آفتابگردان هیبرید آجیلی احمد ارکان یا پالانچی

این آفتابگردان برای اولین بار از کشور ترکیه توسط واحد بازرگانی آقای بنکدار اقدم. ه، واقع در شهرستان خوی به کشور وارد و معرفی شد.

این رقم آفتابگردان جز ارقام چینی وارد ترکیه نشده است و مسیر اصلاح و واردات به کشور ترکیه، اروپا بوده است.

آفتابگردان آجیلی شرکت احمد ارکان رقم پالانچی به دلیل بوته های کوچک و ظریف، مقاومت به بسیار کمی به خشکی و شوری زمین دارد.

از نظر زمان بندی رسیدگی به پایان دوره جز زودرس ترین ارقام آفتابگردان بوده و در کشت اول ۹۰ تا ۹۵ روزه در مناطق معتدل و در کشت دوم ۷۵ تا ۸۰ روزه است.

پس برای زمینهایی که آب آبیاری به اندازه کافی در اختیار دارند و زمان کمی برای کشت تا برداشت دارند، بهترین گزینه رقم پالانچی است.

همچنین جهت کشت مخلوط در داخل زمینی که تازه درخت کاری شده و ارتفاع درختان کوتاه است، رقم آفتابگردان هیبرید پالانچی به دلیل ارتفاع کوتاه خود (در حدود ۱.۸۰ تا ۱.۹۰ متر در دوران گلدهی) بهترین انتخاب خواهد بود.

آفتابگردان هیبرید آجیلی ۳۶۳ مقاوم به شوری و خشکی 

برای اولین بار توسط چینی ها اصلاح شده و توسط بازرگانان ایرانی محصول این رقم آفتابگردان وارد ایران شده است.

این آفتابگردان هم از نظر خصوصیات ظاهری و گیاه شناسی شبیه  اس ۴۰۰ یا رقم ۳۶۱ بوده ولی از نظر بازارپسندی اندکی پایین تر از این رقم است.

مقاوت به خشکی و شوری بالایی دارد و در صورت در دسترس نبودن بذر رقم ۳۶۱ این رقم انتخاب خوبی جهت زمین های با دور آبیاری طولانی و نسبتا شور است.

آفتابگردان هیبرید روغنی وارداتی

این آفتابگردان به دلیل صنعتی بودن دارای تنوع بسیار زیادی از لحاظ رقم و کشورهای تولید کننده می باشد.

آفتابگردان های هیبرید روغنی معمولا مقاومت خوبی به خشکی و شوری زمین از خود نشان داده اند.

آفتابگردان روغنی هیبرید جهت تولید دانه های روغنی در اکثر نقاط کشور و در زمینهای مختلف کشت شده و بازدهی خوبی داشته اند.

در استانهایی مانند کردستان و استان گلستان که امکان کشت دیم آفتابگردان را دارند، در سالهای گذشته با کاشت ارقام مختلف هیبرید روغنی به نتایج خوبی رسیده اند.

آفتابگردان روغنی آجیلی سیاه

برای اولین بار از کشور روسیه بذر و محصول این رقم آفتابگردان آجیلی وارد کشور شده است.

جز ارقام هیبرید و اصلاح شده نیست و می توان از این رقم آفتابگردان برای سالهای بعدی بذر تهیه کرد.

محصول دانه درشت جهت مصرف آجیلی و دانه های سایز متوسط جهت تولید مغز آفتابگردان و دانه های ریز جهت مصارف طیور کاربرد دارد.

این آفتابگردان از لحاظ مقاومت به خشکی و شوری در درجه بسیار عالی قرار دارد.

انتخاب آفتابگردان روغنی رقم آجیلی برای زمین هایی که شوری بالا، نزدیک به پی اچ ۹ دارند و یا آب در دسترس به مقدار کافی ندارند بهترین گزینه است.

دلیل انتخاب آفتابگردان روغنی آجیلی برای زمین های شور، شوری پسندی این رقم و تولید حداکثری این رقم در خاک شور نیست، بلکه تولید کم و عملکرد پایین سایر ارقام در این شرایط دلیل انتخاب این رقم است.

میزان بازارپسندی و قیمت تعیین شده در بازار برای این رقم در حد بسیار خوبی است و محصول تولید شده کشاورز حتما بازار فروش را در اختیار خواهد داشت‌.

آفتابگردان دورسفید آجیلی ایرانی یا دورسفید کله گوچی

این رقم از آفتابگردان تقریبا بازار پسندی خود را در مقابل دورسفید های وارداتی از دست داده است.

نکته قوت آفتابگردان دورسفید آجیلی ایرانی نسبت به ارقام خارجی، مقاومت بالای این آفتابگردان به شوری خاک و کم آبی نسبت به ارقام هیبرید است.

آفتابگردان دورسفید کله گوچی به دلیل ریشه عمیق و ساقه بلند و قطور خود جز ارقام سازگار به خشکی ولی حساس به خوابیدگی است.

بنابراین برای مناطقی با وزش بادهای شدید پیشنهاد نمی شود.

آفتابگردان آجیلی سیاه قلمی و بادامی

این ارقام آفتابگردان جز ارقام هیبرید و اصلاح شده نیست.

آفتابگردان آجیلی سیاه جز آفتابگردان های محلی و دیررس با بازارپسندی متوسط طبقه بندی می شود.

این آفتابگردان ها جز ارقام پا بلند با ساقه های قطور و حساس به ورس یا خوابیدگی است.

دوره کاشت تا برداشت ۱۳۵ تا ۱۵۰ روز است.

در زمینهایی که دوره آبیاری طولانی است و یا شوری و خشکی زمین در حدی است که امکان بازدهی ارقام هیبرید وجود ندارد، این ارقام محصول بیشتری از ارقام دیگر تولید می کند.

آفتابگردان دورسفید سونگوری

این آفتابگردان برای اولین بار در استان کرمانشاه و شهر سونگور کشت شد.

بذر این رقم از کشور عراق با نام عراقی وارد شده بود که بعدها نام سونگوری را به خود گرفت.

بازار پسندی این رقم هم با وارد شدن ارقام اصلاح شده کاهش داشته است.

این رقم جز ارقام اصلاح شده و هیبرید نیست، ولی در جمع آوری بذر این رقم از زمین باید سلیقه خاصی به خرج داد.

جز ارقام با قد متوسط و مقاوم به شوری و خشکی طبقه بندی می شود.

تولید این ارقام در زمین های سنگ لاخی و شنی در حد قابل قبول است و از نظر تناژ تولیدی بالاتر از آفتابگردان های سیاه آجیلی می باشد.

انواع زمینها و خاک های کشاورزی مناسب کاشت ارقام مختلف آفتابگردان

مزارع کشاورزی با شوری خنثی ۷ تا ۷.۵ و آب در دسترس کافی

بیشترین عملکرد در چنین زمین هایی در حال حاظر به ارقام هیبرید آجیلی اس۳۰۰ رقم ۶۰۱ و اس۴۰۰ رقم ۳۶۱ اختصاص دارد.

این ارقام فعلا بازارپسند ترین ارقام آفتابگردان آجیلی موجود است که کشاورزان مشکلی برای فروش احساس نمی کنند.

البته کلیه ارقام آفتابگردان در این زمین قابل کشت بوده و در حد خود عملکرد قابل قبولی خواهد داشت.

زمینهای با شوری کم و پی اچ ۷.۵ تا ۸.۵ و مقدار آب در دسترس متوسط

بهترین انتخاب برای زمین های با شوری کم و دور آبیاری متوسط، رقم آجیلی هیبرید اس۴۰۰ و آفتابگردان ۳۶۳ است.

در صورت بالا بودن سابقه بیماری های قارچی مثل پوسیدگی طوقه و طبق آفتابگردان در زمین بهترین انتخاب آفتابگردان اس۳۰۰ با رعایت فاصله کاشت مناسب و به همراه کنترل علف های هرز است.

در سالهای گذشته آفتابگردان اس۳۰۰ یا ارقام ۶۰۱ مقاومت بسیار بالایی به بیماری ها از خود نشان داده است.

زمین کشاورزی با شوری بالا با پی اچ ۸.۵ تا ۹ و آب در دسترس کم

این زمینها کلا برای کاشت ارقام آفتابگردان های هیبرید گزینه مناسبی نیست.

در زمینهای با شوری بالا و دور آبیاری طولانی انتظار رسیدن به حداکثر عملکرد برای ارقام هیبرید را نداشته باشید.

ارقام روغنی آجیلی سیاه و دورسفید آجیلی کله گوچی در این زمینها عملکرد قابل قبولی تولید کرده و مقاومت به خشکی بالاتری را تجربه نشان داده است.

مزرعه با دور آبیاری طولانی و شوری بسیار بالا و پی اچ ۹

در چنین زمینهایی حتی جوانه زنی بذرهای آفتابگردان به مشکل می خورد.

در زمینهای با شوری بسیار بالا با رعایت استفاده از گوگرد مایع قبل از کاشت در فصل بهار و یا گوگرد گرانوله در فصل پاییز قبل از کاشت، می توان ارقام آجیلی روغنی سیاه کشت کرد.

تنها رقمی که از نظر جوانه زنی و تولید محصول در شوری های بسیار بالا سازگاری دارد رقم آفتابگردان آجیلی روغنی سیاه است.

مزارع سنگ لاخی و شنی با آب در دسترس در حد متوسط و کم

در چنین زمینهایی می توان آفتابگردان هیبرید اس۴۰۰ یا رقم ۳۶۱ کشت کرد و محصول قابل قبولی برداشت کرد.

قابل توجه است که آفتابگردان اس۴۰۰ در استانهایی مثل گلستان و کردستان در مناطق خنک به صورت دیم کشت شده و محصول خوبی تولید کرده است.

آفتابگردان آجیلی رقم سونگوری، سازگاری خوبی در زمینهای سنگلاخی و شنی با دور آبیاری متوسط دارد.

زمین زراعی با مقدار آب در دسترس  یا دوره آبیاری سه ماهه 

در بعضی از مناطق فقط سه ماه و نهایتا چهار ماه کشاورزان آب جهت آبیاری زمین در دسترسشان قرار می گیرد.

در این حالت می توان از ارقام آفتابگردان بسیار زودرس مثل پالانچی شرکت احمد ارکان با دوره رشد تا رسیدگی کامل ۹۰ روزه، استفاده کرد.

این رقم آفتابگردان هیبرید در کشت دوم تابستانه ۷۵ تا ۸۰ روزه خواهد رسید.

در باغهای تازه تاسیس شده که ارتفاع درختان هنوز کوتاه است، رقم آفتابگردان هیبرید پالانجچی به دلیل ارتفاع کوتاه خود بهترین گزینه سازگار جهت کشت مخلوط است.

مزارع آلوده به بیماری های قارچی و نزدیک به محل عبور پرندگان

آفتابگردان اس۳۰۰ یا رقم ۶۰۱ بهترین گزینه برای چنین زمینهایی است.

این به دلیل دوام بسیار بالای این رقم به بیماریهای قارچی مانند پوسیدگی طوقه و ریشه آفتابگردان و بیماری پوسیدگی طبق است.

مقاومت بیشتر اس۳۰۰ در مقابل خسارت پرندگان به علت خم شدن زیاد طبقها در زمان رسیدگی به سمت رو به پایین و فشرده قرار گرفتن دانه ها داخل طبق است.

توجه. جهت مقایسه بهتر ارقام اس۳۰۰ و اس۴۰۰ جهت انتخاب و کشت در زمین کشاورزی

به مقاله با عنوان اس۳۰۰ رقم ۶۰۱ بکاریم یا اس۴۰۰ رقم ۳۶۱ در قسمت مقالات همین سایت مراجعه بکنید.

نویسنده. سعید موسی نژاد( کارشناس ارشد زراعت) و فعال بازار خشکبار و دانه های روغنی شهرستان خوی ۱۴۰۲.۱۰.۳

مشاوره 

بازرگانی بذر و خشکبار موسی نژاد(س)

با قرار گرفتن در قلب بازار بزرگ خشکبار شهرستان خوی، تمامی خدمات زیر را برای کشاورزان در طی سالیان گذشته فراهم کرده است.

نیازسنجی به موقع بازار خشکبار  آفتابگردان و کدوی آجیلی و تامین بذرهای مورد نیار کشاورزان و بازار

ترویج و آموزش اصول صحیح کاشت داشت برداشت آفتابگردان های هیبرید آجیلی جهت رسیدن به حداکثر تولید

مشاوره داوطلبانه قبل از کاشت با کشاورزان، تشخیص و انتخاب مناسبترین رقم آفتابگردان جهت کاشت با توجه به خصوصیات زمین کشاورزان

تحقیق در مورد روند پیشرفت کاری شرکت های تولید و بسته بندی بذر هیبرید آفتابگردان و کدوی آجیلی و پیش بینی و تشخیص بذرهای باکیفیت از قبل

تشخیص درست و به موقع بذرهای تقلبی آفتابگردان های هیبرید و اطلاع رسانی به فروشندگان بذر و کشاورزان

تست جوانه زنی و قرار دادن بذر قابل اطمینان در اختیار کشاورزان به قیمت مناسب

آموزش روش های کاشت تا برداشت آفتابگردان های هیبرید و اصلاح شده s300 , s400 , T6 و کدو گوشتی هیبرید آجیلی به صورت کتبی و شفاهی

راهنمایی، مشاوره، تشخیص و پیش بینی بیماری ها و آفات و ماندن در کنار کشاورزان تا آخرین لحظه

اطلاع رسانی به مغازه داران و کسبه بازار خشکبار منطقه و ترویج کاشت اصولی آفتابگردان های هیبرید آجیلی جهت رسیدن به محصول بازارپسند

پیش بینی بازار سال آینده و انتخاب بهترین و بازارپسندترین رقم ها و ترویج الگوی صحیح کاشت آفتابگردان ها و کدوی هیبرید آجیلی جهت تولید محصول با کیفیت و بازارپسند

تضمین فروش محصول های کشاورزان و رساندن به تولید خالص بدون تاخیر و تضمین اموال کشاورزان و امانت داری در بازار خشکبار شهرستان خوی